قالب تونلی چیست؟ 15 نکته مهم درباره سیستم قالب تونل فرم

برای شناخت کامل شما از سیستم قالب تونل فرم، به عنوان جدیدترین شیوه نوین انبوه سازی، تلاش کرده ایم تا با پاسخگویی به مهمترین سوالات در خصوص تعریف، کاربرد، مزایا، روش های اجرا و قیمت قالب تونلی، دیدگاهی جامع و کامل در رابطه با این سیستم قالبندی برای شما ارائه کنیم. متخصصین تیم فنی شرکت “مطا قالب” پاسخگوی همه سوالات شما در طی ادامه تکمیل همین مقاله خواهند بود:

1- قالب تونلی چیست؟

سیستم قالب تونلی، یک روش مدرن ساختمان سازی از طریق انجام همزمان عملیات‌های آرماتوربندی، قالب بندی و بتن‌ریزی در فونداسیون، سقف و دیوار سازه است. این نوع قالب بندی یکپارچه و پیوسته، امکان ساخت اسکلت بتنی هر طبقه از ساختمان در یک سیکل کاری یک روزه را فراهم می‌کند.

اصلی‌ترین دلیل نامگذاری این روش به نام قالب تونلی، شکل قرارگیری سلولی این قالب‌ها در مرحله اجرا است که کل اجزای سازه را در یک مرحله قالب‌بندی می‌کند. این سیستم در سطح جهان با عنوان انگلیسی قالب تونلی فرم (TUNNEL FORM SYSTEM) نیز شناخته می‌شود.

قالب‌های فلزی مورد استفاده در این روش از چندین قطعه تشکیل شده‌اند که به صورت یکدست و طبق پلان معماری پروژه در کارگاه مونتاژ می‌شوند و با قرارگیری به صورت پشت به پشت یک فضای خالی ایجاد می‌کنند که امکان بتن‌ریزی پیوسته در هر دو طرف دیوارها و سقف‌های سازه را بصورت همزمان فراهم می‌کند.

سرعت بالا، کیفیت اجرا و کاهش هزینه‌های ساختمان سازی مهم‌ترین دستاورد روش قالب تونلی در پروژه‌های انبوه سازی است که این فناوری تازه ورود قالب‌بندی را به انتخاب اول بسیاری از پیمانکاران و کارفرمایان بلندمرتبه سازی تبدیل کرده است.

2- تاریخچه سیستم قالب تونلی مربوط به چه زمانی است؟

ساخت و ساز به روش صنعتی شیوه‌ای در پاسخ به نیاز روز افزون مسکن است که مزیت اصلی سرعت در اجرا را به همراه دارد. انبوه‌سازی مسکن از طریق روش‌های صنعتی ساختمان‌سازی از دهه ۴۰ و ۵۰ میلادی و پس از پایان جنگ جهانی دوم متداول شده است.

شروع استفاده انبوه سازان از روش قالب تونلی را نیز می‌توان دهه ۵۰ میلادی دانست که برای اولین بار در کشور فرانسه مورد بهره‌برداری قرار گرفت. در سال‌های بعد کشورهایی نظیر آمریکا، استرالیا، مالزی و ترکیه نیز به استفاده از این روش صنعتی ساخت و ساز صنعتی روی آوردند. سیستم قالب تونلی فرم مسیر تکامل خود را در طی سال‌های اخیر ادامه داده است و آخرین بازنگری عملیاتی این روش، توسط شرکت Mesa ترکیه در سال ۲۰۰۷ صورت گرفته است.

مقاومت قابل توجه ساختمان‌های ساخته شده با این روش در برابر زلزله از مهم‌ترین عوامل متداول شدن آن در بین کشورهای درگیر با این نیروی طبیعی برای ساخت پروژه‌های بلند مرتبه است.

3- استفاده از قالب تونلی در ایران در چه مرحله ای است؟

امکان برنامه‌ریزی دقیق برای تهیه و آماده کردن مصالح مورد نیاز ساختمان موجب یکنواختی روند اجرای کار و در نتیجه تسریع در انجام پروژه می‌شود. در واقع ویژگی تکرارپذیری، پایه و اساس شیوه تولید صنعتی ساختمان است.

در ایران نیز آغاز طرح‌های ملی مسکن مهر و شروع همکاری با پیمانکاران ترکیه‌ای منجر به ورود روش قالب تونلی به کشورمان شد. اکیپ‌های ترکیه‌ای سازنده قالب‌های تونلی، انجام پروژه های ساختمان سازی تا ۱۶ طبقه را در ایران به انجام رساندند.

مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن نیز در سال ۱۳۸۷ روش قالب‌بندی پیوسته تونلی را به عنوان تکنولوژی جدید انبوه‌سازی معرفی کرد.

با انتقال تکنولوژی سیستم قالب تونل فرم به متخصصین عمرانی بومی، برای اولین بار در داخل کشور اجرای این روش توسط شرکت مطا قالب برای بلند مرتبه سازی‌های تکرار شونده انجام گرفت و در حال حاضر برای ساخت انواع سازه‌های مجموعه‌ای بتنی متداول شده است.

4- کاربرد سیستم قالب بندی فلزی به روش قالب تونل فرم چیست؟

پروژه‌های انبوه سازی و مجموعه‌های مسکونی و ساختمان‌های بلند مرتبه در مقیاس گسترده، کاربرد اصلی سیستم ساختمان سازی صنعتی با قالب بندی پیوسته فلزی به روش قالب تونلی است.

با توجه به مصرف کمتر فولاد و مصرف بیشتر بتن و به ویژه سرعت اجرای بالا، سیستم قالب تول فرم توجیه اقتصادی بی‌نظیری برای پروژه‌های بزرگ به دنبال دارد. همچنین استفاده از تکنولوژی جدید موجب افزایش کیفیت و دقت ساخت از طریق رعایت مقررات و استانداردهای ساختمان سازی شده است.

بهینه‌ترین حالت استفاده از این روش ساخت و ساز، در بلند مرتبه‌سازی‌های ۸ طبقه و بالاتر است و به صورت کلی از محل کاهش هزینه‌ها تا ۲۰ درصد نسبت به شیوه ساخت اسکلت‌های رایج بتنی و تا ۴۰ درصد نسبت به اسکلت فلزی صرفه‌جویی اقتصادی بیشتری در پی دارد.

در مقاله بررسی و مقایسه روش قالب تونلی با اسکلت فلزی و بتنی مشخصات فنی دقیق‌تری در این زمینه برای اطلاع شما ارائه خواهد شد.

5- تفاوت سیستم قالب تونلی با سایر روش های قالب بندی چیست؟

یک سازه بر پایه یکی از دو روش ساخت با اسکلت فلزی و یا ساخت با اسکلت بتنی اجرا می‌شود.

در یک پروژه با اسکلت بتنی به کار بردن قالب برای شکل دهی و استحکام بتن ضروری است.همانطور که می‌دانید در یک سازه بتنی، قالب ها برای استحکام بتن بکار برده می‌شوند. بنابراین برای ثابت کردن بتن، نیاز است که قبل از انجام بتن ریزی، عملیات قالب‌بندی انجام شود.

شیوه قالب‌ بندی پیوسته از طریق بکارگیری قالب‌های مونتاژ شده فلزی، به جای تیر و ستون از دیوارها به عنوان عناصر باربر استفاده می‌شود که شامل تفاوت‌ها و ویژگی‌های مثبت قابل توجهی نسبت به روش اسکلت فلزی و سایر روش‌های اسکلت بتنی به شرح زیر است:

• استفاده کمتر از میلگرد، وزن سازه ساخته شده به روش قالب تونلی را در شرایط طراحی بهینه کمتر خواهد کرد.
• سرعت بتن ریزی با توجه به آماده بودن قالب‌ها بسیار زیاد بوده و اجرای پروژه در این روش نسبت به سایر روش‌های متداول، نخاله سازمانی بسیار کمتری ایجاد می‌کند و از کارایی بالایی برخوردار است.
• استحکام دوام و کیفیت سازه به نسبت سایر روش‌های اسکلت فلزی و بتنی بیشتر است و عملکرد بهتری در مقابل آتش سوزی دارد.

6- نحوه عملکرد سیستم قالب تونلی به چه صورت است؟

روش قالب بندی پیوسته بتنی موسوم به سیستم قالب تونل فرم یک شیوه ساخت و ساز به روش مدولار است. مدولار بودن این روش به شکلی است که قالب‌های فلزی برای بتن‌ریزی دیوار و سقف ساختمان، از قبل در محیط کارگاهی ساخته شده و برای مونتاژ به محل پروژه منتقل می‌شوند. قالب فلزی مونتاژ شده، یک فضای خالی در درون خود دارد که محل قرارگیری میلگردها و بتن‌ریزی بر روی آن است.

تزریق بتن نسبت به تعداد واحد طبقات ،معمولاً در یک سیکل ۲۴ ساعته و به صورت پیوسته انجام می‌شود. ابعاد قالب‌های ساخته شده به روش قالب تونل فرم، طبق اندازه فضای مشخص شده و در نقشه معماری، طراحی می‌شود و شامل محل قرارگیری قاب‌های درب و پنجره و مسیرهای توزیع تجهیزات الکترونیکی و تاسیسات مکانیکی است.

پس از آن که برای ایجاد استحکام یک روز فرصت داده شد، نوبت به مرحله قالب برداری می‌رسد. در این مرحله قالب‌ها در همان ابعاد اولیه و بدون نیاز به قطعه قطعه شدن از طریق فاصله دادن از جدار‌های بتن و حرکت افقی روی چرخ یا غلطک از فضا خارج می‌شوند و برای بتن‌ریزی و قالب‌بندی طبقه بعدی از طریق جرثقیل به بالا انتقال داده می‌شوند.

در نهایت ساخت اسکلت یک طبقه از سازه به پایان رسیده است و یک فونداسیون بتن آرمه به همراه دیوارهای باربر و سقف‌های دال از بتن مسلح ایجاد شده است و کارهای تاسیساتی مکانیکی و الکتریکی نیز همراه با بتن ریزی صورت گرفته است.

این نوع عملکرد در سیستم قالب تونلی فرم، امکان موازی کردن اقدامات اجرایی در پروژه‌های ساخت و ساز برای افزایش سرعت اجرا و کاهش هزینه‌ها را میسر می‌کند و منجر به در اختیار داشتن یک برنامه‌ریزی دقیق زمانبندی شده به همراه طراحی‌های استاندارد می‌شود.

با استفاده از قالب‌های تونلی به دلیل یکپارچگی سیستم، مشکلات ناشی از ضعف مصالح به کار رفته، مانند ترک‌های بتن پس از گرفتن و سخت شدن، ترک‌های حرارتی و یا نشست پی کاهش ‌می‌یابد و کیفیت اجرا افزایش ‌می‌‎یابد.

در صورت رعایت برخی نکات اجرایی ساده، سازه‌ای با کیفیت حاصل ‌می‌گردد که به دلیل عدم ایجاد اتصال سرد مقاومت بهتری در برابر زلزله دارد. همچنین سازه قالب تونل فرم در مقابل آتش سوزی عملکرد مناسب تری نسبت به سازه‌های فولادی دارد.

7- مزیت های بکارگیری روش قالب تونل فرم در قالب بندی اسکلت های بتنی چیست؟

با اجرای پروژه به شیوه قالب تونل فرم، تمام اجزای سازه از بتن مسلح خواهد بود و هیچ نیازی به عملیات بنایی پس از باز کردن قالب‌ها نیست. از سوی دیگر فلزی بودن این نوع قالب‌بندی علاوه بر کمتر بودن وزن قالب‌ها، دوام و کیفیت بیشتری در نتیجه اجرا به همراه دارد تا جایی که امکان استفاده تا ۵۰۰ بار بدون نیاز به تعمیرات اساسی در قالب‌ها را فراهم می‌کند.

همچنین از مهمترین مزیت‌های اجرای یک پروژه بتنی به شیوه قالب تونلی، می‌توان به موارد زیر شاره کرد:

• یکپارچگی اجزای ساختمان: به دلیل یکپارچگی سیستم و تقارن سازه‌ای و منظم بودن ساختمان در مقطع و پلان، مشکلات ناشی از ضعف مصالح به کار رفته، مانند ترک‌های بتن پس از سخت شدن و ترک‌های حرارتی بر اثر تغییرات دما یا نشست فونداسیون کاهش می‌یابد که در افزایش کیفیت نهایی مورد انتظار از سازه بسیار موثر است.
• سرعت بالا و کاهش زمان اجرا: مهمترین عواملی که امکان ساخت سریع و تکمیل سفت‌کاری یک ساختمان پانزده طبقه با چهار واحد آپارتمانی در هر طبقه را به شیوه‌ی قالب تونل فرم، در کمتر از چهل روز فراهم می کنند، به شرح زیر است:

1. 1. حذف عملیات شیار زنی جهت جاگذاری اقلام تأسیسات مکانیکی، برقی و…
   2. حذف تاخیرهای ناشی از عملیات های متناوب آرماتورگذاری، قالبندی و بتن ریزی
   3. کاهش دیوارچینی و تیغه بندی ساختمان
   4. حذف هزینه‌های نازک‌کاری شامل: گچ و خاک و سفیدکاری به دلیل ایجاد سطوح بسیار صیقلی دیوارها و سقف‌ها

• انعطاف پذیری در طراحی: قالب‌های فلزی مونتاژ شده در این سیستم، انعطاف پذیری بالایی در شیوه طراحی سازه طبق نقشه‌های معماری ایجاد می‌کنند که منجر به سهولت ایجاد نمای مورد نظر در ظاهر نهایی ساختمان می‌شود.
• دقت بالا: ابعاد داخلی ساخته شده به روش سیستم قالب تونلی دقت بسیار بالایی دارند و به شکل کاملاً منظم ایجاد می‌شوند.
• ایمنی و سلامت کارکنان: وجود بخش‌های جان پناه در قالب‌های فلزی و نحوه عملکرد تکرارپذیر و قابل پیش‌بینی آن، کار کردن با چنین سیستمی را ایمن‌تر و ساده‌تر کرده است و نیاز به ابزار و تجهیزات در مقیاس گسترده و خطر بروز حوادث ناشی از آن را بسیار کاهش داده است.
• صرفه جویی در منابع: استفاده حداقلی از مصالح متداول مانند چوب، میخ، میلگرد، آهن و غیره منجر به جلوگیری از هدر رفت منابع معدنی و انرژی منجر می‌شود و امکان استفاده از مصالح پیش ساخته، قابلیت اصلی این سیستم در صنعتی سازی روش ساخت و ساز است.
• قابلیت برنامه‌ریزی: سیستم قالب تونلی، امکان کنترل دقیق فرایند طراحی و ساخت و ساز مطابق با استانداردهای ایزو را فراهم می‌کند و یک برنامه‌ریزی دقیق برای اجرای موازی عملیات‌های آرماتورگذاری، قالب بندی و بتن‌ریزی قالب را به همراه دارد که قابلیت پیش بینی قابل توجهی به این روش بخشیده است.
• عملکرد بهتر در برابر زلزله: به دلیل یکپارچگی ساختار جعبه‌ای و اتصال بهتر دیوارها با کف و سقف سازه مقاومت ساختمان‌های ساخته شده به روش قالب تونلی در برابر نیروهای جانبی نظیر باد و زلزله بیشتر است که اصطلاح با عنوان عملکرد سازه‌ای و رفتار لرزه‌ای سیستم قالب تونلی شناخته می‌شود.

کاهش ریسک عملیاتی و بازگشت سریع‌تر سرمایه، دستاورد همه این مزایا است که منجر به برتری اصلی این روش و مقرون به صرفه بودن آن از جهت اقتصادی برای اجرای پروژه‌های بتنی انبوه‌سازی و مجموعه سازی شده است. همچنین به علت پیش ساخته بودن، با کاهش میزان نیاز به نیروی کار انسانی، میزان نظارت کارگاهی نیز کاهش می‌یابد و به علت بتنی بودن، مقاومت خوبی در برابر حرارت ناشی از آتش سوزی، تابش آفتاب و هوازدگی دارد.

8- محدودیت های استفاده از سیستم قالب بندی پیوسته تونل فرم چیست؟

• نیاز به منابع مالی: نیاز به استفاده از ماشین آلات و جرثقیل به جای نیروی کار انسانی، عاملی بسیار تاثیرگذار در افزایش هزینه سرمایه‌گذاری اولیه برای روش قالب تونلی است. از سوی دیگر هزینه تامین قالب‌ها و قطعات مورد استفاده در آنها، صرفه‌جویی اقتصادی اجرای این روش را تنها برای ساخت پروژه‌های بلند مرتبه میسر ساخته است.
• نیاز به فضای کارگسترده: عملیات لازم برای قرارگیری قالب‌های فلزی در موقعیت مورد نظر پروژه و نیاز به جابجایی آن پس از اتمام بتن‌ریزی برای هر طبقه، که در هر چهار جهت ساختمان انجام می‌شود، فضای بزرگی برای انجام کار نیاز دارد که در اجرای این روش باید مدنظر قرار داده شود.
• نیاز به شرایط محیطی مناسب: وضعیت آب و هوایی و شیب زمین برای فعالیت‌های ماشین آلات و همچنین ساعت انجام کار آرماتوربندی، بتن ریزی، قالب‌برداری و انتقال آن به طبقات بالاتر از جمله محدودیت‌های فصلی و شرایط محیطی اجرای سیستم قالب تونل فرم است.

دشواری تغییرات در طراحی نهایی: با توجه به اینکه انجام اصلاحات و تغییرات پس از اتمام بتن‌ریزی در این روش با محدودیت مواجه بوده و بسیار دشوار است، اجرای سیستم قالب تونلی نیاز به طراحی اولیه دقیق قالب‌ها توسط یک شرکت معتبر دارد. همچنین موضوع ایجاد پارکینگ، علی رغم امکان استفاده از محوطه و فضای باز، می‌باید توسط کارشناسان خبره ساخت و طراحی قالب تونلی فرم انجام بگیرد.

برای مطالعه بیشتر در خصوص قابلیت های سیستم قالب تونل فرم می توانید به مقاله مزایا و معایب قالب تونلی مراجعه فرمایید.

9- چند نوع قالب تونلی فرم وجود دارد؟

۵ نوع قالب، شامل قالب‌های فلزی برای: 1- بتن‌ریزی فونداسیون 2- دیوار 3-سقف 4-راه پله 5-پیش قالب درب‌ها و پنجره‌ها در سه نوع طرح مختلف با اسامی TRTF، ERTF و MKTF طراحی و ساخته می‌شوند.

با وجود عملکرد مشابهی که این سه روش دارند، تفاوت آنها با یکدیگر مربوط به وزن قالب‌ها و تعداد تکرار پذیری آنها در پروژه است. چنین عواملی توسط پیمانکار مشخص شده و نسبت به آن روش مناسب توسط اکیپ ساخت قالب، اجرا می‌شود. البته نوع دوم یعنی ERTF متداول‌ترین روش در داخل کشور است که قابلیت صنعتی سازی بهتری برای اجرای سیستم قالب تونلی دارد.

نوع آلیاژ مورد استفاده در ورق‌ها و قطعات مهم قالب‌های فلزی از نوع ضد سایش ST52 است که با دقت بسیار بالایی مونتاژ می‌شوند، تا امکان استفاده مجدد و بیشتر از آنها فراهم شود و عموماً قبل از انجام یک تعمیر اساسی قابلیت به کارگیری تا ۵۰۰ بار بتن‌ریزی را خواهند داشت.

10- روش‌های اجرای سیستم قالب تونلی به چند دسته تقسیم می شود؟

نحوه اجرای سیستم قالب تونلی به دو صورت سیستم نیمه تونلی و سیستم تونلی کامل است:

1. سیستم نیمه تونلی: به روش میز پرنده معروف است که با استفاده از قالب‌های فلزی یکپارچه که به صورت کامل برای بتن‌ریزی دیوار مونتاژ شده‌اند، اجرا می‌شود و پس از اجرای سقف، قابل استفاده در طبقات بالاتر هستند.
2. سیستم تونلی کامل: در این روش نیز مشابه شیوه قبلی، از قالب‌های فلزی یکپارچه استفاده می‌شود. اما در این حالت قالب دیوار و سقف با هم ادغام شده و در یک مرحله بتن ریزی انجام می‌شود که سرعت پیشرفت پروژه را افزایش می‌دهد.

11- مراحل اجرای روش قالب تونل فرم شامل چه مواردی است؟

• اجرای فونداسیون: پس از اجرای فونداسیون در محل ساخت دیوارهای بتنی، آرماتوربندی انجام می‌گیرد. در پارکینگ و طبقه اول، برای حرکت چرخ‌‌های قالب، بخش‌هایی با بتن روی فونداسیون ساخته می‌شود، اما برای طبقات بعدی، قالب‌های یکپارچه فلزی روی قسمت‌های بتنی سقف طبقه پایین، حرکت خواهند کرد.
  

نکته: برای این ‌که عملیات قالب ‌بندی و قالب برداری بهتر و سریع ‌تر انجام شود، از قطعاتی به نام رامکا استفاده می‌ شود. رامکا در اصل، قالب ‌هایی بتنی و نواری شکل است که با ارتفاع ده یا دوازده سانتیمتر و طول و عرض متناسب با سازه، در راستای دیوارها در فونداسیون و در طبقات بکار می رود که امکان اجرای دیوارهای طبقه بالا را همزمان با بتن ریزی طبقه پایین، فراهم می کند.

• آرماتوربندی دیوارها و تعیین محل تأسیسات: در این مرحله، آرماتورگذاری در شبکه ‌های افقی و عمودی انجام می‌شود و محل قرارگیری لوله کشی ها و تجهیزات برق برای نصب کردن پریزها و کلیدها در سر جای خود قرار می‌گیرد و محل بازشوها نیز مشخص می ‌گردد. این تاسیسات از داخل دیوارها و سقف ‌ها عبور داده می‌شوند و از محل بازشوها به مسیر خود ادامه می‌دهند.
• قالب‌ بندی: قالب‌ ها با استفاده از تاور و یا به کمک نیروی انسانی به محل مناسب خود منتقل می‌شوند. ارتفاع قالب‌ ها را با کمک خطوط کنترل که نقشه‌ بردار آنها را با استفاده از رشته‌ های ریسمانی رنگی ایجاد می‌ کند، برای تعیین محل قرارگیری قالب ها، پریزهای برق و غیره اندازه‌‌گیری می‌کنند.

نکته: برای اینکه سقف بتنی سنگینی حاصل از وزن بتن را تحمل کند و شکم نیندازد، با استفاده از جک ‌های مورب، به سقف قالب تونلی، خیز منفی به سمت بالا داده می ‌شود.

نکته: بخاردهی به بتن یعنی عملیات کیورینگ مرحله نهایی بتن‌ریزی قبل از قالب‌برداری خواهد بود. با برداشتن قالب‌ها و انتقال یکپارچه عمودی آنها به طبقه‌های بالاتر، ساختمان آماده نصب اجزای دیگر است.

• بتن ‌ریزی، قالب برداری و قرار دادن جک‌ ها: برای اینکه وجود آرماتورها مانع از متراکم شدن بتن نشود، باید از بتن با اسلامپ بالا (10-15 mm) و روان کننده بتن استفاده شود. بتن ‌ریزی در اجرای این شیوه باید برای سقف و دیوار به‌ صورت یکپارچه و همزمان انجام شود. بعد از 12 ساعت، عملیات قالب برداری انجام می ‌شود و جک ‌ها در محل‌ مناسب خود قرار می گیرند.

12- اجزای سیستم قالب تونلی (TFS) شامل چه قطعاتی است؟

• رامکا: نوارهایی به ارتفاع 10 الی 12 سانتی‌متر و به طول و عرض دیوار است که جهت قالب گذاری و قالب برداری بکار می‌رود.
• شاهین قلاب سقفی چهار شاخ :قالب های تونلی دارای وزن زیادی هستند و جابجایی آن‌ها توسط جرثقیل صورت می گیرد. برای این که در هنگام جابجایی، قالب ها از حالت تراز خارج نگردند از چهار شاخ که در سقف و مرکز ثقل قالب قرار می گیرد، استفاده می‌شود.
• چرخ پانل: جابجایی قالب تونلی، بوسیله چرخ های فلزی که در زیر پانل سقف و دیوار قرار گرفته است، انجام می‌گیرد.
• بولت و مهره: برای جلوگیری از حرکت بتن قبل از استحکام آن و تحمل فشار توسط قالب ها از بولت و مهره استفاده می‌شود.
• مخروطی فاصبه نگهدار: قالب ها تحت فشار بولت و مهره ممکن است به هم نزدیک شوند. مخروطی ها قطعات فلزی هستند که در بین دو قالب جهت حفظ فاصله قالب برحسب ضخامت مورد نظر برای دیوار بکار برده می‌شوند. مخروطی بودن آنها امکان جدا کردن قطعه از بتن در هنگام برداشتن قالب را تسهیل می‌کند.
• جک مایل: یک قطعه مورب فلزی با طول قابل تنظیم است که عمل تراز کردن قالب سقف و اجرای خیز منفی قبل از بتن ریزی و پس از آزاد کردن قالب از زیر سقف را انجام می‌دهد.

سایر اجزا نظیر پایه‌های تراز کننده، براکت‌ها، لندینگ‌ها، سولجرها، ناودانی‌ها و … هم جزو قطعات قالب تونلی هستند که در اتصال با یکدیگر امکان استفاده برای بتن ریزی تا چند صد بار را فراهم می‌کنند.

13- طراحی و ساخت قالب تونلی به چه شکل انجام می گیرد؟

شرکت های معدودی در داخل کشور، انجام صفر تا صد عملیات‌های قالب تونلی از مرحله طراحی نقشه تا ساخت و اجرا را بر عهده دارند که در این میان شرکت فنی مهندسی مدرن طراحان ایتوک (مطا قالب) برای اولین بار توانسته است، بومی سازی تکنولوژی کامل ساخت سیستم قالب تونلی در پروژه های اسکلت بتنی مربوط به مجموعه های بزرگ مسکونی و تجاری را در داخل کشور به انجام برساند.

14- ضوابط و الزامات قالب تونلی چیست؟

در نظر گرفتن ملاحظات لازم در نقشه معماری برای باز و بسته کردن قالب‌های تونلی ضروری است. همچنین لحاظ کردن جزئیات دقیق مسیر و محل نصب تاسیسات برقی و مکانیک در مرحله طراحی و اجرا بسیار حائز اهمیت است. از سویی دیگر در نظر گرفتن تمهیدات و تجهیزات لازم برای اجرای بتن ریزی یکپارچه دیوارها با سقف، در هر طبقه ضروری است بطوری که اجرای نازک کاری و نماسازی بر روی سطوح بتنی باید در مراحل طراحی قالب تونلی در نظر گرفته شود.

رعایت مباحث ششم، نهم و یازدهم مبحث مقررات ملی ساختمان به طور کامل در این روش اجرا می شود. برای بررسی بیشتر این موضوع می توانید به مقاله الزامات طراحی و معماری سیستم قالب تونلی مراجعه کنید.

15- قیمت قالب تونلی چگونه تعیین می شود؟

سرمایه‌گذاری اولیه مناسب، در شروع کار به شیوه ساخت و ساز صنعتی با روش قالب تونلی فرم، توجیه اقتصادی بسیار قابل قبولی از نظر صرفه‌جویی در هزینه‌ها در ادامه انجام مراحل ساخت انبوه سازی‌های تکرار پذیر، و مجموعه سازی و شهرک سازی ها دارد. به طور کلی عوامل بسیاری تعیین کننده قیمت روش اجرای قالب بندی به شیوه تونل فرم است که توصیه می کنیم برای دریافت مشاوره قالب تونلی، حتما با کارشناسان شرکت “مطا قالب” به عنوان اولین مجموعه مهندسی سازنده پروژه های انبوه سازی به روش قالب تونل فرم در ایران تماس بگیرید.

در ادامه به چند مورد مهم که از عوامل تعیین کننده قیمت قالب تونلی هستند اشاره می کنیم:

• سرعت اجرای هر طبقه از اسکلت بتنی در یک بازه ۱ الی دو روزه که پس از ۲۴ ساعت آماده قالب برداری و انتقال به طبقه بالاتر خواهد بود، مهم‌ترین ویژگی این سیستم برای کاهش قیمت اجرای پروژه‌هاست.
• استفاده از ماشین آلات علی رغم نیاز به سرمایه اولیه زیاد، باعث تسریع در انجام کار، کاهش حمل و نقل و همچنین حداقل سازی درصد بالایی از نیاز به انجام کار توسط نیروی انسانی خواهد شد.
• قالب‌های پیش ساخته تونلی با قابلیت استفاده تا چندین بار متوالی، نیاز به استفاده فراوان از پیچ و مهره برای قالب بندی و بازگشایی ندارند و به تبع آن هزینه نصب قطعات و عملیات نیروی انسانی را کاهش می‌دهند.
• استفاده از میزان بتن بیشتر و میلگرد کمتر در این روش که با اتصال همزمان و یکپارچه سقف و دیوار انجام می‌گیرد، دو عامل اساسی در برآورد هزینه تمام شده یک پروژه است. به طوری که با این ویژگی منحصر به فرد سیستم قالب تونلی، با افزایش در تعداد قالب‌های مورد استفاده در پروژه می‌توان به سرعت بیشتری در اجرا دست یافت.

برای دریافت اطلاعات بیشتر می توانید به مقاله تخصصی بررسی قیمت قالب تونلی مراجعه کنید.

جمع بندی:

1. نکته اول در خصوص انتخاب روش قالب تونلی فرم، مناسب بودن این سیستم صنعتی برای ساخت و سازهای مجموعه‌ای تکرار شونده نظیر: پروژه‌های انبوه سازی است.
2. سرعت اجرای بسیار بالا، کیفیت مطلوب، قابلیت برنامه‌ریزی مهندسی شده و کاهش هزینه‌ها از مهم‌ترین عوامل برتری این روش نسبت به سایر شیوه‌های ساخت و ساز از طریق اسکلت فلزی و یا سایر انواع قالب بندی‌های بتنی است.
3. این تکنولوژی نوین، پاسخگوی شرایط حاضر در کمبود مسکن و نیاز محسوس به تسریع در اجرای پروژه‌های ملی تامین مسکن است.
4. کارایی عملکرد سیستم قالب تونلی دلایل زیر است:
   • قابلیت برنامه‌ریزی زمانبندی شده برای تامین مصالح پیش ساخته
   • کاهش هدررفت منابع
   • امکان اعمال بازرسی‌های دقیق‌تر
   • عملیات ایمن
   • طراحی‌های اصولی برای ایجاد فضای بیشتر
   • استفاده از ماشین آلات و نیروی انسانی کارآزموده

سیستم قالب تونلی، ساخت طبقات ساختمان در یک سیکل زمانی کوتاه را به یک برنامه تولید انبوه با تمام مزیت‌های اقتصادی ناشی از تکرار شوندگی روند انجام کار تبدیل می‌کند. بدیهی است وجود سرمایه‌گذاری لازم برای استفاده از مزایای روش قالب تونلی فرم، جهت بهره‌برداری از آن در ساخت و ساز و بلندمرتبه‌سازی‌ها، بسیار حائز اهمیت است.